De voorspellingen liegen er niet om. Het vaste contract wordt steeds meer ingewisseld voor flex en Nederland wordt in ras tempo een land van ZZP’ers. Dat is als detacheerder in de financiële dienstverlening uiteraard zeer zichtbaar. In de financiële dienstverlening is bovendien een krimp in het vaste contract zichtbaar. De sector is tot nu toe de enige sector waar de werkgelegenheid afneemt. In alle andere sectoren ontstaan alleen maar meer tekorten.
Daarmee rijst de vraag waarom dit zo is en of de financiële sector de eerste van de rest is, of dat dit sector specifiek is. Deze vraag proberen te beantwoorden is al snel een te grote broek aantrekken. Maar een paar zaken vallen op in de sector:
- Technologische vernieuwingen zorgen in de sector voor verdringing van de mens door de computer.
- Marges staan onder druk.
- De kostenverlaging die veel geautomatiseerde processen met zich mee brengen zorgen voor een onomkeerbare situatie.
- Bestaande partijen zuchten onder IT legacy en regelgeving en lopen vast.
- Grote data partijen als Google, Amazon, Facebook en Tencent staan te rammelen aan de voordeur en vormen een directe bedreiging voor de bestaande financials.
Veel van de processen van de financiële sector zijn binnenshuis. Er is wel sprake van klantcontact maar het speelt traditioneel een relatief kleinere rol. Bovendien is ook het klantcontact vrij makkelijk geheel of gedeeltelijk te automatiseren. Door de lage betrokkenheid van klanten is er ook geen verzet tegen het verlies van menselijk contact.
Andere sectoren, neem de Zorg, de Bouw en Onderwijs hebben een grotere Human Factor. Automatisering speelt traditioneel een veel kleinere rol. De robotisering van intermenselijk verkeer zal voorlopig alleen tekorten kunnen oplossen en er is ook (nog) meer weerstand tegen verontmenselijking. In sectoren waar dit speelt zal voorlopig voldoende werk zijn en uiteraard zullen de mensen die al die automatisering moeten regelen nog wel even aan de slag zijn.
Het lijkt een onderbouwde conclusie te zijn dat de financiële sector vooral zo snel veranderd omdat zij voorop liep in automatisering en dat de automatisering 2.0 nu als eerste in deze sector zorgt voor afname van de factor arbeid. Ook de andere sectoren krijgen te maken met dit proces. Het gaat daar alleen langzamer naarmate de handelingen die verricht moeten worden complexer zijn. Een goed observator ziet echter dat ook veel complexe handelingen in versneld tempo kunnen worden geautomatiseerd. Er lijkt wat voor te zeggen dat de ontwikkelingen in de financiële sector een voorbode kunnen zijn voor de rest van de sectoren. Op de lange duur moeten we allemaal iets anders gaan doen dan werken.
Ruud van der Vlies